Τρίτη 25 Απριλίου 2023

Γιατί "νιώθουμε" άβολα όταν ακούμε την ηχογραφημένη φωνή μας;

Κατά τη διάρκεια του μαθήματος για τον ήχο, οι μαθητές διατύπωσαν την ερώτηση του τίτλου. Πράγματι, όταν ακούμε την ηχογραφημένη φωνή μας, αισθανόμαστε διαφορετικά, άβολα. Οι επιστήμονες προσπάθησαν να απαντήσουν στο  ερώτημα και κατέληξαν στα εξής δύο συμπεράσματα:

α. Η φωνή μας μεταφέρεται από το λάρυγγα (όπου βρίσκονται οι φωνητικές χορδές) στο αυτί μας εσωτερικά μέσω των οστών και είναι "πλούσια" σε χαμηλές συχνότητες, οι οποίες όμως λείπουν στον ηχογραφημένο ήχο που φτάνει στο αυτί μας μέσω του αέρα. Ουσιαστικά προκύπτει διαφορετικό φάσμα συχνοτήτων στις δύο περιπτώσεις. 

β. Μέσω της φωνής ο άνθρωπος μεταφέρει και τα συναισθήματα από τα οποία διακατέχεται όταν μιλάει. Στην περίπτωση που ακούει την ηχογραφημένη φωνή του, συνειδητοποιεί αυτά τα  συναισθήματα γεγονός που τον κάνει να νιώθει άβολα.

Πηγή: Guardian



Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2023

Περιοδικότητα της καρδιάς

Με αφορμή ερώτηση στη διάρκεια του μαθήματος θα αναφέρουμε μερικά στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας της καρδιάς. Στην εικόνα που ακολουθεί έχει απομονωθεί το μέρος ενός καρδιογραφήματος (ECG). Ας αναγνωρίσουμε μερικά από τα χαρακτηριστικά του.




  • Το κύμα Ρ  διαρκεί περίπου 1/10 του δευτερολέπτου (0.1s). Από το μέγεθος του εξάγονται συμπεράσματα (π.χ. υπερτροφία δεξιού κόλπου).
  • To τμήμα PR το οποίο διαρκεί από το ξεκίνημα του κύματος P μέχρι την έναρξη του τμήματος QRS. Η διάρκεια του οδηγεί στη διάγνωση υπερκαλιαιμίας ή υποκαλιαιμίας.
  • Το τμήμα QRS αντιστοιχεί στη λειτουργία των κοιλιών και διαρκεί περίπου 0.1s. Αύξηση της διάρκειας του τμήματος υπονοεί κάποια δυσλειτουργία. Το τμήμα αυτό έχει την εντονότερη απεικόνιση αφού ο αντίστοιχος μυς είναι ο μεγαλύτερος.
  • Το τμήμα ST αντιστοιχεί στη σύσπαση των κοιλιών. Ανισορροπία στους ηλεκτρολύτες του οργανισμού επηρεάζει το τμήμα αυτό.
  • Το κύμα Τ το οποίο αντιστοιχεί σε χαλάρωση των κοιλιών και στην επαναφορά τους μετά τη σύσπαση.
Τα προηγούμενα υπονοούν ότι στη λειτουργία της καρδιάς ενυπάρχει ένας σοβαρός βαθμός περιοδικότητας και θα μπορούσαμε να το κατατάξουμε στα περιοδικά φαινόμενα.

Πηγή: www.nurselk.com

Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2022

Μπάλα πλάσματος

 Ένα πολύ κατατοπιστικό βίντεο από το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος - Γραφείο Εκπαίδευσης για τον τρόπο λειτουργίας της μπάλας πλάσματος η οποία χρησιμοποιείται και ως διακοσμητικό αντικείμενο. Πολλοί μαθητές ρωτούν για αυτή τη μπάλα όταν αναφερόμαστε στα ηλεκτρικά φορτία και στους τρόπους φόρτισης των αντικειμένων στο κεφάλαιο 1ο της Φυσικής της Γ΄ Γυμνασίου.

[ Η εξήγηση ξεκινάει από το 03:50 ]



Δευτέρα 1 Νοεμβρίου 2021

Γιατί βουίζουν τα αυτιά μας;

Ένα ερώτημα που θέτουν οι μαθητές στη Β΄ Γυμνασίου όταν κάνουμε το μάθημα της ατμοσφαιρικής πίεσης είναι για ποιο λόγο τα αυτιά "βουλώνουν" στα μεγάλα υψόμετρα ή στο αεροπλάνο. Η απάντηση σχετίζεται με τη λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας η οποία αποτελεί μέρος του αυτιού. Πρόκειται για ένα σωλήνα που έχει δύο στόμια, από τα οποία το ένα συγκοινωνεί με το φάρυγγα και το δεύτερο με το μέσο αυτί (δηλ. το χώρο πίσω από την τυμπανική μεμβράνη - δες φωτό).



Κανονικά η ευσταχιανή σάλπιγγα είναι κλειστή και δεν επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ αυτιού και φάρυγγα, όμως μπορεί να ανοίξει για να περάσει μικρή ποσότητα αέρα και να εξισωθεί η πίεση μεταξύ του μέσου αυτιού και του περιβάλλοντος. Όταν αυτό συμβαίνει, ακούει κανείς ένα "ποπ" (όπως συμβαίνει για παράδειγμα όταν κάποιος βρίσκεται σε ένα αυτοκίνητο που μετακινείται από μεγάλο υψόμετρο σε μικρό ή αντίστροφα). Το χασμουρητό ή η κατάποση συστέλλουν τους μύες του λαιμού και προκαλούν το άνοιγμα της σάλπιγγας. Χωρίς την ευσταχιανή σάλπιγγα, ο αέρας δεν θα μπορούσε να περάσει στο μέσο αυτί, το οποίο θα απομονωνόταν από την ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα τη διαφορά πίεσης και την εύκολη καταστροφή του τυμπάνου.

Πηγή: Wikipedia , www.l-medical.gr.


Πέμπτη 7 Οκτωβρίου 2021

Μέση ταχύτητα και Τροχαία

Το παρακάτω πρόβλημα αποτελεί μια εφαρμογή της έννοιας της μέσης ταχύτητας που μαθαίνουμε στη Β΄ γυμνασίου και του αντίστοιχου θεωρήματος της μέσης τιμής που θα διδαχθεί στο Λύκειο. Ουσιαστικά δεν μπορούμε να ξεγελάσουμε την κρίση του τροχονόμου και καλό είναι να μην επιμείνουμε.



Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021

Ο πιο διαφορετικός φυσικός

Σήμερα στο Γ1 με την ευκαιρία μια φανέλας με τους Iron Maiden αναφέρθηκε το όνομα του κιθαρίστα των Queen,Brian May που είχε σπουδάσει φυσικός. Παρακάτω παρουσιάζω ένα άρθρο του Παπαγιαννούλη Κωνσταντίνου για τον Brian May με τίτλο "Ο πιο διαφορετικός φυσικός". 

Βρισκόμαστε στο 1971 στο Λονδίνο. Ο Brian σπουδάζει φυσική και ονειρεύεται να κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στην αστροφυσική. Οι φίλοι συμφοιτητές του, συχνά τον σατιρίζουν σχετικά με την ομοιότητά του με τον Νεύτωνα. Στον ελεύθερο χρόνο του, ο Brian γράφει στίχους επηρεασμένους πολλές φορές από τη λατρεμένη του αστροφυσική όπως το"New horizons to explore". Όμως, ποτέ δεν πίστεψε, ότι θα γινόταν τόσο καλός στη Φυσική όσο καλός ήταν στο άλλο του ταπεραμέντο. Τελειώνει τις σπουδές του με διατριβή στη "διαστημική σκόνη" χωρίς να εγκαταλείψει ποτέ το πάθος του για την αστροφυσική. Έτσι, τριανταπέντε χρόνια μετά, αποφασίζει να κάνει διδακτορικό στην αστροφυσική!Παίρνει τον διδακτορικό του τίτλο το 2007 από το Imperial College του Λονδίνου. Την ίδια εποχή, το σκάφος της NASA "New Horizons" βγαίνει στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος, περνώντας από την "Ultima Thule" Προγραμματισμένα, γίνεται η εκτέλεση του τραγουδιού με τους στοίχους του "New horizons to explore". Ο Brian διετέλεσε επίσημος ερευνητής - συνεργάτης της NASA στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Όμως, με τι ασχολείτο ο Brian τα 35 χρόνια που παρεμβλήθηκαν μέχρι να κάνει το διδακτορικό του; 
Κάποιοι θα τον αναγνώρισαν ήδη ,καθότι ήταν στιχουργός και κιθαρίστας σε μία από τις ξεχωριστές ροκ μπάντες όλων των εποχών: τους QUEEN! Αν λέγεται, ότι οι Queen δεν θα υπήρχαν χωρίς τον Freddie Mercury, η απάντηση είναι, ότι ο Freddie Mercury δεν θα υπήρχε χωρίς τον Brian May, που ήταν ο στιχουργός των "We Will Rock You", "I Want It All", "Who Wants to Live Forever","The Show Must Go On" και άλλων ιστορικών ροκ επιτυχιών. Ο Brian May αποτελεί σπανιότατο παράδειγμα πλήρους επιτυχημένης ενασχόλησης και με τις δύο φύσεις, καλλιτεχνική – επιστημονική, καθότι σε κάθε άλλη γνωστή περίπτωση η μία από τις δύο υποχωρεί συρρικνούμενη πλήρως. 
Ο αστεροειδής 52665 τιμητικά πήρε το όνομα "Brian May" , καθότι ο Brian είναι ιδρυτής του οργανισμού "Asteroid day" με αντικείμενο την πρόβλεψη και παρακολούθηση αστεροειδών που θα μπορούσαν να πέσουν στη Γη!



Σάββατο 22 Μαΐου 2021

Επειδή οι περισσότερες διαδικασίες στο σχολείο είναι αλγοριθμικές το ντοκιμαντέρ εξηγεί με πολύ απλά λόγια πώς λειτουργούν οι αλγόριθμοι και πώς όλα αυτά επηρεάζουν την καθημερινότητά μας.